Op de plaats waar nu de kapel van Vinyet staat, bevond zich vroeger een welvarende Romeinse villa. Dit blijkt uit verschillende opgravingen. Na de val van het Romeinse Rijk werd daar de eerste kerk gebouwd, ter ere van de Virgen del Vinyet. De legende wil dat een moriskische slaaf, genaamd Ali, tijdens zijn werk in de wijngaarden een beeld van de maagd aantrof, die ingegraven was in de grond. Hij pakte het op en deed het snel in zijn mand (het was klein, niet groter dan 40 centimeter), die hij afdekte met een doek. Vervolgens rende hij ermee naar het huis van zijn meester, de heer Milà. Toen die hem ontving, wilde Ali hem de inhoud van zijn mand zien…maar die was leeg. De arme slaaf verontschuldigde zich en ging terug naar de wijngaard. Een daar, op dezelfde plaats als waar hij het beeld had gevonden, lag het er nog. ‘Dat kan niet waar zijn’, dacht Alí. Hij deed het beeld weer in zijn mand en keerde terug naar het huis van de familie Milà. Weer ontvingen ze hem... en weer was de mand leeg. De heer Milà stelde voor om met hem mee te gaan naar de plaats… en daar zag hij het beeld van de maagd met eigen ogen. Hij besloot onmiddellijk om een sanctuarium op te richten ter ere van deze Maagd van de Wijngaard.

De kapel werd populair en werd al gauw uitgebreid. Ook kwamen er steeds meer gelovigen naar toe om de maagd te eren. De maagd Vinyet werd aangeroepen door bijvoorbeeld de inwoners van Sitges die naar Amerika gingen om fortuin te maken; zij stonden bekend als ‘indianos’ of ‘americanos’. Als je het sanctuarium bezoekt zie je nog steeds de ex voto´s (beloftegeschenken) in de vorm van een maquette van hun schip hangen, die ze meebrachten.

De iconische klokkentoren van deze kapel werd in 1801 gebouwd. En het huidige beeld van de Virgen del Vinyet is het werk van Pere Jou, die het in 1939 maakte. Jou was eveneens de belangrijkste beeldhouwer van het Palau Maricel, waar hij kapittelen, deuren en ramen maakte. Binnen in het sanctuarium vallen de retabels van gepolychromeerd hout op. Ze staan voor het altaar waarboven de maagd op wijnranken staat. Ze draagt een sjaal die naargelang het seizoen en de viering van kleur verandert: bijvoorbeeld paars in de Paasweek en wit als er een huwelijk wordt ingezegend.

Nu je de legende en de hoogtepunten van je bezoek kent, geven we nog wat praktische uitleg. Wanneer is het sanctuarium geopend? Van maandag t/m zaterdag van 11 tot 13 uur en van 16.30 tot 19 uur.  In augustus is het op zaterdagavond langer geopend, namelijk tot 21 uur, omdat er daarvoor een mis wordt gehouden.

Wil je graag een rondleiding? Een goed idee! Je bent in goede handen bij Rosa Julià, van agentschap Agisitges, die ook tours organiseert langs de ‘route van de americanos’. Rosa benadrukt de sentimentele waarde die de Virgen del Vinyet nog steeds heeft voor de inwoners van Sitges: “ze is erg geliefd in het dorp en er zijn dan ook veel meisjes en vrouwen die Vinyet heten, een naam die elders niet veel voorkomt”.

Als je naar het sanctuarium gaat kom je daar misschien Olga tegen. Zij woont met haar dochter en haar ouders in de woning naast de kapel. Ze is al 15 jaar verantwoordelijk voor het onderhoud van deze tempel. Ze woonde er eerst met haar man, die overleden is, en heeft altijd een glimlach paraat voor alle bezoekers. Dat laatste geldt ook voor haar ouders, Amalia en Jordi, die er een kleine moestuin hebben, met overheerlijke tomaten. De goede zorgen van beiden zijn onmisbaar voor dit “wonder”.... hoewel de maagd zelf ongetwijfeld ook haar steentje bijdraagt ;)